Psy pasterskie – co należy o nich wiedzieć?
Historia psów pasterskich sięga czasów starożytnych, lecz wyraźny rozwój tych ras oraz świadoma ich selekcja przypada na wieki XVII-XIX. To właśnie wtedy powstały pierwsze rasy, które obecnie są szczególnie popularne – owczarek niemiecki, owczarek podhalański i berneński pies pasterski.
Wygląd pasterskich psów jest dość charakterystyczny. Posiadają proporcjonalną, mocną sylwetką, która zapewnia im zarówno szybkość, jak i wytrzymałość. Wiele z nich posiada gęstą sierść, która chroni przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi umożliwiając pracę na otwartych przestrzeniach przez cały rok. Oczy psów pasterskich są czujne i bystre, a uszy mogą być stojące lub lekko opadające.
Oprócz tego, typowe psy pasterskie słyną ze swojej wysokiej inteligencji, samodzielności oraz ogromnej lojalności wobec opiekuna. Świetnie odczytują mowę ciała człowieka, reagują błyskawicznie na komendy oraz potrafią samodzielnie oceniać sytuację, co jest kluczowe dla zwierząt pracujących w gospodarstwie. Szybko uczą się nowych poleceń i chętnie współpracują, lecz jednocześnie bywają niezależne w myśleniu.
Podział psów pasterskich – czym różnią się rasy stróżujące od psów zaganiających?
Zazwyczaj psy pasterskie dzielimy na dwie grupy, w zależności od roli przypisanej im w gospodarstwie. Psy pasterskie stróżujące miały za zadanie pilnować stada zwierząt gospodarskich przed drapieżnikami i intruzami oraz czuwać nad bezpieczeństwem terenu. Psy pasterskie zaganiające specjalizowały się natomiast w kierowaniu stadem i dbaniu o to, aby zwierzęta poruszały się we właściwym kierunku i tempie.
Do najbardziej znanych psów stróżujących należą: owczarek podhalański, Kuvasz, Komondor, owczarek kaukaski, polski owczarek nizinny, anatolijski pies pasterski (Kangal), oraz owczarek środkowoazjatycki. Z kolei w grupie psów pasterskich zaganiających warto wymienić takie rasy jak m. in. owczarek niemiecki, Border Collie, australijski pies pasterski, owczarek belgijski, Kelpie, Welsh Corgi Pembroke, Bouvier des Flandres, Bearded Collie, lapoński pies pasterski (Lapinporokoira) i owczarek szetlandzki.
Owczarek podhalański. Lojalny olbrzym o wielkim sercu
Owczarek podhalański to jedna z najbardziej rozpoznawalnych ras psów w Polsce, której historia wiąże się z kulturą i tradycją Podhala. Wywodzi się z rejonów górskich, a jego pierwotnym zadaniem była ochrona zwierząt przed wilkami, niedźwiedziami i złodziejami, a także czuwanie nad obejściem.
Wygląd polskiego owczarka podhalańskiego jest imponujący. Psy z tej grupy są duże, masywne, o mocnej i zwartej sylwetce. Dorosłe psy domowe osiągają wysokość w kłębie od 65 do 70 cm. Ich znakiem rozpoznawczym jest długa, gęsta i śnieżnobiała sierść. Głowa owczarka podhalańskiego jest szeroka, oczy ciemne, a uszy trójkątne i opadające. Ogon jest obficie owłosiony.
Owczarek podhalański wyróżnia się odwagą, lojalnością oraz świetną pamięcią. To pies o silnym instynkcie terytorialnym, odważny i zdecydowany, który potrafi stanąć w obronie nawet w obliczu znacznie silniejszego przeciwnika. W stosunku do domowników jest łagodny, cierpliwy i czuły, co czyni go doskonałym towarzyszem dla całej rodziny.
Jako pies niezależny, potrafiący podejmować samodzielne decyzje, wymaga opiekuna konsekwentnego, który jasno wyznaczy granice oraz będzie potrafił zdobyć szacunek psa. W warunkach domowych owczarek podhalański najlepiej odnajdzie się na dużym, ogrodzonym terenie, gdzie będzie mógł swobodnie się poruszać oraz pełnić naturalną funkcję stróża.
Duży szwajcarski pies pasterski. Lojalny i cierpliwy towarzysz
Duży szwajcarski pies pasterski posiada potężną, muskularną sylwetkę z szeroką klatką piersiową. Dorosłe psy osiągają wysokość 65-70 cm w kłębie, a ich waga dochodzi do nawet 60 kg. Posiadają krótką, gęstą i twardą w dotyku sierść, z wyraźnym podszerstkiem. Charakterystyczne dla tej rasy jest trójkolorowe umaszczenie: czarne z rudobrązowymi podpaleniami lub z białymi plamami. Głowa jest duża, uszy trójkątne i wysoko osadzone, a ogon obficie owłosiony.
Z charakteru duży szwajcarski pies pasterski jest zrównoważony, odważny i oddany swojej rodzinie. W stosunku do bliskich jest łagodny i cierpliwy, lecz potrafi także być czujnym stróżem. Wysoka inteligencja oraz uległość opiekunowi sprawiają, że psy tej rasy dobrze reagują na szkolenie, choć mogą wymagać nieco więcej cierpliwości.
Duży szwajcarski pies pasterski najlepiej czuje się na dużej, otwartej przestrzeni, która umożliwi mu swobodne poruszanie się. Najlepiej odnajduje się przy rodzinach, które cenią sobie spokój, stabilność oraz chcą mieć u boku wiernego, zrównoważonego towarzysza.
Berneński pies pasterski. Empatyczny olbrzym
Berneński pies pasterski to kolejna rasa pochodząca ze Szwajcarii. Wywodzi się z psów wykorzystywanych do pilnowania stad, zaganiania bydła i pracy przy gospodarstwie. To pies dużych rozmiarów – dorośli przedstawiciele tej rasy osiągają wysokość od 64 do 70 cm w kłębie. Ich sierść jest długa, prosta lub lekko falista, z gęstym podszerstkiem, który chroni przed zimnem i wilgocią.
Berneńczyk to pies niezwykle łagodny, cierpliwy i przyjazny, zarówno w stosunku do domowników, jak i obcych. Ma naturalną skłonność do nawiązywania bliskiej więzi z człowiekiem, uwielbia towarzystwo swojej rodziny i źle znosi samotność. Jest inteligentny i chętnie się uczy. W pracy w gospodarstwie jest wytrwały i oddany, a w roli psa rodzinnego troskliwy i opiekuńczy, szczególnie wobec dzieci.
Cechą szczególną berneńskiego psa pasterskiego jest jego niezwykłe przywiązanie do człowieka i wrażliwość na emocje opiekuna. To pies, który potrafi reagować na nastrój domowników, okazując czułość, gdy ktoś jest smutny i radość, kiedy panuje wesoła atmosfera. Ta cecha czyni go doskonałym psem do dogoterapii.
W warunkach domowych berneński pies pasterski potrzebuje przestrzeni oraz umiarkowanej dawki aktywności fizycznej. Najlepiej odnajduje się więc w domach z ogrodem, choć może także mieszkać w mieszkaniu, o ile zapewni mu się odpowiednią dawkę ruchu.
Australijski pies pasterski. Pies dla aktywnych
Australijski pies pasterski, znany także jako „Australian Cattle Dog”, to rasa stworzona z myślą o pracy w wyjątkowo wymagających warunkach panujących na kontynencie australijskim. Powstała w XIX w. w wyniku krzyżowania psów pasterskich z Wielkiej Brytanii z dzikimi psami dingo, co nadało ich potomkom cechy psów wytrzymałych, inteligentnych i niezależnych.
Australijski pies pasterski to pies średniej wielkości – dorosłe osobniki osiągają bowiem wysokość w kłębie od 46 do 50 cm. Ich sierść jest krótka, gęsta i dość twarda w dotyku. Umaszczenie występuje w dwóch wariantach – niebieskim (blue heeler) oraz czerwonoplamistym (red heeler).
Charakter australijskiego psa pasterskiego odzwierciedla jego pochodzenie. Jest to zwierzę energiczne, inteligentne i samodzielne, które w pracy skupia się na swoim zadaniu, jest wytrwałe oraz zdolne do podejmowania szybkich decyzji. W stosunku do rodziny jest natomiast wierny i oddany, gdyż posiada silną naturalną potrzebę ochrony.
Australijskie psy pasterskie potrzebują sporo ruchu i stymulacji umysłowej – są to psy, które źle znoszą bezczynność. Doskonale odnajdują się za to w psich sportach, takich jak agility, obedience i herding, gdzie mogą wykorzystać swoją zwinność i naturalne predyspozycje fizyczne. Jako psy sportowe, wymagają opiekuna konsekwentnego, aktywnego oraz gotowego poświęcać im swój czas.
Owczarek niemiecki. Psi towarzysz zza zachodniej granicy
Owczarek niemiecki to jedna z najbardziej rozpoznawalnych ras psów na świecie. Jej historia sięga XIX w. To właśnie wtedy, w Niemczech, wyhodowany został pies pasterski, który wyróżniał się inteligencją i lojalnością. Wkrótce przedstawiciele tej rasy stali się psami pracującymi – policyjnymi, ratowniczymi, wojskowymi, a także przewodnikami osób niewidomych.
Wygląd owczarka niemieckiego jest harmonijny i atletyczny. To pies średniej lub dużej wielkości, mocno zbudowany i pełny energii. Dorosłe psy osiągają wysokość od 55 do 65 cm w kłębie, a ich waga w zależności od płci waha się od 22 do 35 kg. Sierść jest krótka lub średniej długości, z gęstym podszerstkiem, a umaszczenia występują w wielu odmianach barwnych- podpalane, bicolor, black & red, czarne.
e.Owczarki niemieckie to psy słynące ze swojej odwagi, lojalności i posłuszeństwa. Są niezwykle oddane opiekunowi, chętne do współpracy i szybko uczące się. Są czujne i mają silny instynkt obronny, co czyni je doskonałymi stróżami domów. W stosunku do rodziny są czułe i opiekuńcze, z kolei wobec obcych zachowują pewien dystans, dopóki nie upewnią się, że nie stanowią oni zagrożenia.
W warunkach domowych owczarek niemiecki potrzebuje odpowiedniej ilości ruchu i wyzwań umysłowych – brak zajęcia może prowadzić bowiem do frustracji i niepożądanych zachowań. Potrzebuje opiekuna aktywnego, konsekwentnego, który będzie potrafił zbudować z nim więź. Dobrze odnajdzie się zarówno w domu z ogrodem, jak i w mieszkaniu, pod warunkiem, że będzie miał zapewniane codziennie długie spacery oraz solidną dawkę ruchu.